Jak bawić się z rocznym dzieckiem – temat prozaicznie prosty, ale czy na pewno? Wieloletnia praca terapeutyczna upoważnia mnie do podzielenia się z Wami, drodzy dziadkowie i opiekunowie – doświadczeniami w zakresie terapii dzieci. Z perspektywy czasu mogę z pełną odpowiedzialnością powiedzieć, że nie jest łatwe bawić się z dzieckiem, a przy tym uczyć je tak, aby nie odczuło tego jako przymus czy formę kontrolowania. Przykładem pewnego okresu mojej pracy, którą omówię w skrócie, jest zabawa z dzieckiem.

Jak bawić się z dzieckiem? Od czego zacząć?

Zanim rozpocznie się praca logopedyczna, dziecko jest badane – czyli obserwowane, poddawane różnym stymulacjom specjalistycznym, jednym słowem: diagnozowane w kierunku ewentualnych nieprawidłowości. Jeśli ich nie ma – wspaniale! Możemy się cieszyć, ponieważ terapia poprzez zabawę będzie odbywać się szybko, a postępy będą widoczne z dnia na dzień. Jeśli jednak występują zaburzenia w zakresie czynności nerwowych, wystąpią też zaburzenia czynności mowy. Manifestuje się to np. poprzez zaburzenia koncentracji, pamięci. Co więc robić? Od czego zacząć?

W obydwu przypadkach zarówno zdrowego, jak i dziecka z problemami, najważniejsze jest to, aby dostatecznie wcześnie zacząć ćwiczenia. Ważne jest też, aby były one bardzo intensywne i systematyczne. W tym artykule nie znajdziecie gotowych, szczegółowych ćwiczeń. Dzieje się tak dlatego, że każde dziecko, w zależności od wieku, stanu zdrowia i wydolności wysiłkowej musi mieć ćwiczenia dopasowane na miarę jego potrzeb. Propozycje ćwiczeń, jakie polecam, to ogólne zabawy dla dzieci, których rozwój poznawczy nie przekracza pierwszego roku życia. 

Jak radzić sobie z małym dzieckiem?

Jeszcze na studiach uczono nas, przyszłych terapeutów – oligofrenopedagogów, że wypróbowanym sposobem na przerwanie płaczu noworodka jest położenie obok niego bluzki/ koszulki nocnej matki. Jeśli krzyczy dziecko, które jest upośledzone w stopniu głębokim, uda nam się przerwać jego płacz, dając mu do powąchania olejek z geranium, melisowy lub z kminku rzymskiego. Jeśli chcemy zadziałać skuteczniej – możemy wyciszać niekiedy, podając zapachy prosto z natury: mleko, owoce, miętę. 

Co jeszcze możemy robić?

  • Masaż dłoni lub stópek.
  • Słuchanie dźwięków (rytmicznych).
  • Słuchanie nagrań ptaków/ zwierząt.
  • Można zastosować odgłosy naturalne:
    • Cmokanie,
    • Bulgotanie.
  • Kołysanie, huśtanie (na rękach, w kołysce).
  • Zmiana pozycji dziecka.
radosne dziecko

Ćwiczenia z dzieckiem mogą polegać też na:

Zabawie przedmiotami pojawiającymi się w bliskiej odległości (ćwiczymy w ten sposób analizę i syntezę wzrokową);

Pokazywaniu maluchowi bodźców wzrokowych, na przykład:

  • duży czerwony klocek, 
  • czarno – białe obrazki, 
  • zapalona latarka i jej odbicie na ścianie.

Spróbuj świadomie bawić z dzieckiem

Nachyl się nad twarzą dziecka tak, żeby było blisko ciebie. Pokazuj mu przedmioty z odległości około 20 cm. Poruszaj nim powoli: w prawą stronę, w lewą stronę. Poruszaj powoli, po kilka razy w każdym kierunku. Uśmiechaj się! Patrz na dziecko!

Jeśli dziecko nie patrzy, użyj zabawek – grzechotek. To pobudzi uwagę dziecka i sprawi, że zacznie śledzić je wzrokiem. Jeśli tak się nie dzieje, skonsultuj się z logopedą.

napisz lub zadzwoń!

Umów się na konsultację logopedyczną już dziś.

Zabawa przedmiotami pojawiającymi się w linii poziomej, pionowej.

Podobnie jak w ćwiczeniu pierwszym, umieść przedmiot przed twarzą maluszka. Dziecko może leżeć na plecach, siedzieć z podparciem (starsze dzieci). Poruszaj przedmiotem powoli w prawo, w lewo, 45˚na prawo, na lewo. Dziecko powinno śledzić przedmiot, odwracając główkę w każdą stronę. Poruszaj przedmiotem, przytul bobasa! Uśmiechaj się do niego! Spróbuj zrobić to samo pod kątem 90˚na prawo, na lewo.

Sprawdź, czy dziecko obraca głowę w obu kierunkach. 

Spróbuj użyć przedmiotu wydającego dźwięk. Delikatnie, powoli przesuwaj grzechotkę przesuwając do góry i potem w dół. 

Uwaga!

U dzieci z hipotonią (stan zmniejszonego napięcia mięśniowego), podczas wykonywania tych zabaw, występuje wzmożone napięcie mięśniowe. Jeśli tak się dzieje, należy skonsultować się z rehabilitantem, czy takie zabawy są wskazane dla dziecka.

Jeśli Twoje dziecko/ wnuk siedzi już z podparciem podaj mu duże i małe zabawki: piłkę, nakręcaną zabawkę, samochód. Poruszaj nią w prawo, potem w lewo. Sprawdź, czy dziecko śledzi przedmioty, od środka stolika w prawo, następnie od środka stolika w lewo. 

Bądź radosny/ a przy wykonywaniu tych zabaw, pochwal bobasa! Pozwól mu dotknąć, potrząsnąć, bawić się zabawką, gdy już przemieści się w prawo/ w lewo.

Bawiąc się w ten sposób ćwiczysz u dziecka zdolność widzenia, śledzenia, przenoszenia wzroku w różnym kierunku, doskonalisz jego umiejętność przeszukiwania, wyznaczania środka przedmiotu (np. stołu).

dziecko gra na instrumentach

Przygotuj kolejne ćwiczenie

Czarno – białe obrazki dla niemowląt to świetne zabawy do stymulacji rozwoju. Maluszek, który do tej pory nie przejawiał zainteresowania dla kolorowych zabawek, nagle może skupiać uwagę i okazywać przy tym cierpliwość. 

Dlaczego tak się dzieje? 

Ponieważ ćwiczenia mają mocny kontrast, czarno-biały kolor. Maluszki uwielbiają kontrasty. W pierwszych miesiącach życia niemowlę nie odróżnia kolorów. Pierwsze kolory, jakie spostrzega, to czarny i biały. To pobudza jego wyobraźnię, rozwija koncentrację. 

czarno-biale_ikony

Rozetnij wzdłuż linii czarno-białe obrazki i pokazuj maluszkowi.
Dobrej zabawy!